โรคหูน้ำหนวก

โรคหูน้ำหนวก (Chronic Suppurative Otitis Media CSOM)

     โรคหูน้ำหนวก คือโรคที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังในหูชั้นกลาง ทำให้มีหนองหรือน้ำไหลออกจากหูเป็น ๆ หาย ๆ มักเกิดจากแก้วหูที่ทะลุถาวร พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจทำให้การได้ยินลดลงถาวร หรือเกิดการติดเชื้อลุกลามได้


หูน้ำหนวกมีกี่แบบ?

โดยทั่วไป แพทย์แบ่ง หูชั้นกลางอักเสบ เป็น 2 แบบหลัก ๆ

1. หูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน (Acute Otitis Media AOM)

     เกิดจากการติดเชื้อเฉียบพลัน

     อาการ: ปวดหูมาก มีไข้ หูอื้อ

     มักหายได้เองหรือหลังรักษาไม่นาน

2. หูน้ำหนวกเรื้อรัง (Chronic Suppurative Otitis Media CSOM)

     การอักเสบในหูชั้นกลางที่เป็นนานกว่า 6 สัปดาห์

     อาการ: มีหนองไหลออกจากหูบ่อย ๆ หรือเรื้อรัง, ได้ยินลดลง

     มักเกิดร่วมกับรูทะลุถาวรที่แก้วหู


สาเหตุของหูน้ำหนวก

    - การติดเชื้อแบคทีเรียซึ่งจะมีความแตกต่างกันตามแต่ละชนิด เช่น Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae พบได้ในการ  อักเสบฉับพลัน ส่วน Pseudomonas พบในหูน้ำหนวกเรื้อรังได้

    - ผลจากหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลันที่ไม่ได้รักษาหรือรักษาไม่หาย

    - ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการระบายน้ำในหู (ท่อยูสเตเชียนทำงานผิดปกติ)

    - ภาวะแทรกซ้อนจากหวัดหรือไซนัสอักเสบ


อาการที่พบได้

     มีหนองหรือน้ำมีกลิ่นเหม็นไหลออกจากหู

     การได้ยินลดลง

     อาจได้ยินเสียงดังในหู (tinnitus)

     ไม่ค่อยปวดหู เว้นแต่ติดเชื้อรุนแรง


การตรวจวินิจฉัย

     ใช้เครื่องส่องหู (otoscope) ตรวจดูภายในหู

     ตรวจการได้ยิน (audiometry) ถ้าได้ยินลดลง

     ในบางราย แพทย์อาจเก็บตัวอย่างหนองเพื่อตรวจเชื้อ


การรักษา

1. ใช้ยา

     ยาหยอดหูฆ่าเชื้อ เช่น ciprofloxacin

     ยาปฏิชีวนะกิน (กรณีเชื้อลุกลาม)

     ยาล้างหูโดยแพทย์เพื่อทำความสะอาดหนอง

2. ดูแลตนเอง

     หลีกเลี่ยงไม่ให้น้ำเข้าหูข้างที่มีอาการและไม่ควรปั่นหูโดยเด็ดขาดเพราะจะยิ่งทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อช่องหูได้รักษาความสะอาดหูตามคำแนะนำของแพทย์

3. ผ่าตัด (กรณีรุนแรงหรือเรื้อรัง)

     ผ่าตัดปิดรูแก้วหู (Tympanoplasty) หากพบว่ามีการติดเชื้อบ่อยครั้งหรือผ่าตัดทำความสะอาดโพรงหลังหู (Mastoidectomy) หากมีการติดเชื้อรุนแรงและรุกลาม


ภาวะแทรกซ้อนถ้าไม่รักษา

    - สูญเสียการได้ยินถาวร

    - การติดเชื้อลุกลามไปสมอง (เยื่อหุ้มสมองอักเสบ, ฝีในสมอง)

    - เกิดเนื้อเยื่อผิดปกติในหู (Cholesteatoma) ที่ทำลายกระดูกหู


คำแนะนำสำคัญ

     ถ้าคุณหรือบุตรหลานมีอาการ

     หนองไหลออกจากหูบ่อย ๆ

     ได้ยินลดลง

     หรือปวดหูเป็น ๆ หาย ๆ

     ควรรีบพบแพทย์เฉพาะทางหู คอ จมูก เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษา เพราะการปล่อยไว้อาจทำให้หูเสียถาวรได้