โรคหูน้ำหนวก

โรคหูน้ำหนวก (Chronic Suppurative Otitis Media CSOM)

โรคหูน้ำหนวก คือโรคที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังในหูชั้นกลาง ทำให้มีหนองหรือน้ำไหลออกจากหูเป็น ๆ หาย ๆ มักเกิดจากแก้วหูที่ทะลุถาวร พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม อาจทำให้การได้ยินลดลงถาวร หรือเกิดการติดเชื้อลุกลามได้


หูน้ำหนวกมีกี่แบบ?

โดยทั่วไป แพทย์แบ่ง หูชั้นกลางอักเสบ เป็น 2 แบบหลัก ๆ

1. หูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน (Acute Otitis Media AOM)

เกิดจากการติดเชื้อเฉียบพลัน

อาการ: ปวดหูมาก มีไข้ หูอื้อ

มักหายได้เองหรือหลังรักษาไม่นาน

2. หูน้ำหนวกเรื้อรัง (Chronic Suppurative Otitis Media CSOM)

การอักเสบในหูชั้นกลางที่เป็นนานกว่า 6 สัปดาห์

อาการ: มีหนองไหลออกจากหูบ่อย ๆ หรือเรื้อรัง, ได้ยินลดลง

มักเกิดร่วมกับรูทะลุถาวรที่แก้วหู


สาเหตุของหูน้ำหนวก

การติดเชื้อแบคทีเรียซึ่งจะมีความแตกต่างกันตามแต่ละชนิด เช่น Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae พบได้ในการอักเสบฉับพลัน ส่วน Pseudomonas พบในหูน้ำหนวกเรื้อรังได้
ผลจากหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลันที่ไม่ได้รักษาหรือรักษาไม่หาย
ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการระบายน้ำในหู (ท่อยูสเตเชียนทำงานผิดปกติ)
ภาวะแทรกซ้อนจากหวัดหรือไซนัสอักเสบ


อาการที่พบได้

มีหนองหรือน้ำมีกลิ่นเหม็นไหลออกจากหู

การได้ยินลดลง

อาจได้ยินเสียงดังในหู (tinnitus)

ไม่ค่อยปวดหู เว้นแต่ติดเชื้อรุนแรง


การตรวจวินิจฉัย

ใช้เครื่องส่องหู (otoscope) ตรวจดูภายในหู

ตรวจการได้ยิน (audiometry) ถ้าได้ยินลดลง

ในบางราย แพทย์อาจเก็บตัวอย่างหนองเพื่อตรวจเชื้อ


การรักษา

1. ใช้ยา

ยาหยอดหูฆ่าเชื้อ เช่น ciprofloxacin

ยาปฏิชีวนะกิน (กรณีเชื้อลุกลาม)

ยาล้างหูโดยแพทย์เพื่อทำความสะอาดหนอง

2. ดูแลตนเอง

หลีกเลี่ยงไม่ให้น้ำเข้าหูข้างที่มีอาการและไม่ควรปั่นหูโดยเด็ดขาดเพราะจะยิ่งทำให้เกิดการบาดเจ็บต่อช่องหูได้

รักษาความสะอาดหูตามคำแนะนำของแพทย์

3. ผ่าตัด (กรณีรุนแรงหรือเรื้อรัง)

ผ่าตัดปิดรูแก้วหู (Tympanoplasty) หากพบว่ามีการติดเชื้อบ่อยครั้ง

หรือผ่าตัดทำความสะอาดโพรงหลังหู (Mastoidectomy) หากมีการติดเชื้อรุนแรงและรุกลาม


️ ภาวะแทรกซ้อนถ้าไม่รักษา

สูญเสียการได้ยินถาวร
การติดเชื้อลุกลามไปสมอง (เยื่อหุ้มสมองอักเสบ, ฝีในสมอง)
เกิดเนื้อเยื่อผิดปกติในหู (Cholesteatoma) ที่ทำลายกระดูกหู


คำแนะนำสำคัญ
ถ้าคุณหรือบุตรหลานมีอาการ
หนองไหลออกจากหูบ่อย ๆ
ได้ยินลดลง
หรือปวดหูเป็น ๆ หาย ๆ
ควรรีบพบแพทย์เฉพาะทางหู คอ จมูก เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษา เพราะการปล่อยไว้อาจทำให้หูเสียถาวรได้